Erasmusbrug krijgt 'copyright'

21 juli 2004, 9:44

Fotografen en filmers stellen er dagelijks de lens op scherp. Kalendermakers zetten de afbeelding prominent op de kaft en bedrijven verwerken de zwaan in hun logo. Bijna tien jaar na de oplevering kan de Erasmusbrug worden gezien als een soort Eiffeltoren van Rotterdam. 'Iedereen' gebruikt de beeltenis, maar daar zou binnenkort weleens verandering in kunnen komen.

Ontwerper Ben van Berkel vindt dat er einde moet komen aan het 'misbruik' dat derden van zijn ontwerp maken. Velen zullen het zich niet realiseren, maar ook op een brug berust een soort copyright. Wie in brede kring een foto van de brug verspreidt of een schaalmodel verkoopt, moet toestemming hebben van de rechthebbende en een vergoeding betalen. Ontwerpers van bruggen genieten in theorie dezelfde auteursrechtelijke bescherming als schilders, schrijvers en componisten.

Van Berkel maakte de afgelopen jaren weinig werk van de exploitatie van zijn geesteskind, maar sinds kort is daar verandering in gekomen. Zijn in Amsterdam gevestigde bedrijf UN Studio is onlangs lid geworden van Beeldrecht. Deze organisatie helpt kunstenaars bij het uitbaten en de bescherming van dat auteursrecht. Bij schending van het auteursrecht biedt Beeldrecht juridische hulp. Volgens woordvoerder E. Otten van UN Studio komt het aantrekken van de touwtjes niet voort uit geldzucht. ,,De Erasmusbrug is een herkenningspunt van Rotterdam. In dat opzicht is de brug van iedereen. Maar juist om die reden vinden wij het niet goed als mensen de beeltenis van de brug ten eigen bate gaan aanwenden.

Er zijn voorbeelden van bedrijven die de brug zonder onze toestemming in hun logo hebben verwerkt. Daar zijn wij niet gelukkig mee.'' Tot voor kort waakte UN Studio zelf over haar geestelijk eigendom. De exploitatie van die rechten lukte prima zolang er zaken werd gedaan met bonafide bedrijven. ,,De meeste reclamebureaus melden zich keurig met een verzoek de Erasmusbrug in een campagne te mogen gebruiken,'' zegt Otten. ,,Dat leidt doorgaans tot prima afspraken.'' Het beter beschermen van de Erasmusbrug vindt mede plaats op verzoek van de gemeente Rotterdam, die de brug in de jaren negentig voor een slordige 365 miljoen gulden liet bouwen. De gemeente ziet het liefst dat derden de beeltenis slechts in een 'positieve context' gebruiken.

Bij afbeeldingen van objecten in de openbare ruimte ligt de grens overigens subtiel. Zonder toestemming mag je bijvoorbeeld geen fotós verkopen van de Erasmusbrug. Dat geldt niet in het geval er naast 'De Zwaan' ook andere gebouwen op de afbeelding staan. In dat is er sprake van een 'citaat', legt een woordvoerder van Beeldmerk uit. De grens tussen citaat en plagiaat ligt echter subtiel. ,,In de praktijk moet de rechter er nog weleens aan te pas komen.''

tekst: Carel van der Velden

Trefwoorden

studio kort un studio grens

1	Gemeenteraad Dijk en Waard stemt in met verdichting De Frans volgens flexibele stedenbouwkundige aanpak woensdag, 29 januari
2	Fibonacci Amsterdam: woongebouw op 'nonchalant aangesneden taartpunt' dinsdag, 28 januari
3	DP6 en Vakwerk ontwerpen nieuw faculteitsgebouw Diergeneeskunde Universiteit Utrecht woensdag, 29 januari
4	Vijftig woningen op oude plek Remigiusschool Duiven vrijdag, 31 januari
5	PosadMaxwan presenteert stedenbouwkundig plan Spoorkwartier Groningen vrijdag, 31 januari

Gerelateerde nieuwsberichten

Calatrava krijgt alsnog geld van Bilbao

17 maart 2009

Steenwijk krijgt brug met poorten

8 april 2009

Erasmusbrug gehackt: iedereen kon kleur van de brug aanpassen

11 november 2020

Andere nieuwsberichten

Judit Gaasbeek Janzen treedt toe tot directie OD205

31 minuten geleden

Samen met directeur-eigenaar Ralf Hottenträger geeft ze sinds 1 januari leiding aan het Rotterdamse ontwerpbureau voor stedenbouw en landschap.

Carel Weeber overleden op 87-jarige leeftijd

2 uur geleden

Carel Weeber is zondagochtend overleden in het Heilig Hart Ziekenhuis in Leuven, België. De architect, bekend van gebouwen zoals De Peperklip, de Pompenburgflat, de Zwarte Madonna en de Struyck, leed al enige tijd aan de ziekte van Alzheimer.

Cepezed verbouwt voormalig gebouw Aardwetenschappen in Utrecht

31 januari, 3:42

Na oplevering dient het pand de eerste acht jaar als tijdelijke huisvesting voor enkele instituten, daarna gaat het plek bieden aan bedrijven en instellingen uit de duurzaamheidssector.

PosadMaxwan presenteert stedenbouwkundig plan Spoorkwartier Groningen

31 januari, 12:22

Het voormalige spooremplacement ten zuiden van het hoofdstation transformeert tot een wijk met ongeveer vierhonderd woningen, 30.000 m2 aan kantoorruimte en andere functies.

Tunnel onder Ketelmeer kost tussen 1,6 en 3 miljard euro

31 januari, 1:57

Flevoland vindt dat bij het uitwerken van de plannen voor de aanleg van de Lelylijn ook moet worden gekeken naar de haalbaarheid van een tunnel onder het meer.

Meeste woningen erbij in Zuid-Holland, minste in Drenthe

31 januari, 11:26

Het totale aantal woningen dat in 2024 in Nederland is gerealiseerd kwam uit op 82.000, constateert het CBS.

Meer huizen en betere bereikbaarheid nodig bij bouw kerncentrales Borssele

31 januari, 9:04

Verbeter de infrastructuur en de bereikbaarheid, creëer voldoende voorzieningen voor zorg en onderwijs en geef de woningbouw een forse impuls, aldus een advies.

Beyond Space neemt Boring Collection onder zijn hoede

30 januari, 2:22

De Boring Collection, met archetypisch kantoormeubilair in een ‘saaie’ grijze kleur, keert terug bij de bedenkers. Remi Versteeg and Stijn de Weerd zetten de collectie, die op de markt werd gebracht door Lensvelt, voort en breiden het aanbod uit.