Luzia Hartsuyker-Curjel overleden

19 april 2011, 17:17

Afgelopen zondag is architect Luzia Hartsuyker-Curjel overleden. Het Nederlands Architectuurintstituut bevestigde een bericht daarover op de website architectuur.org. Hartsuyker-Curjel behoort met haar man Enrico Hartsuyker tot de belangrijkste vernieuwers op het gebied van steden- en woningbouw in de tweede helft van de twintigste eeuw.

Hartsuyker-Curjel werd in 1926 in het Duitse Karlsruhe geboren, maar belandde zes jaar later in Zwitserland. Haar ouders, vader Hans Curjel was joods, besloten wegens de opkomst van het nazisme uit te wijken naar het buurland.

Aan de ETH in Zürich leerde ze de Nederlandse Italiaan Enrico Hartsuyker kennen. Architectuurhistoricus Siegfried Giedion, die tevens goed bevriend was met Hans Curjel, was daar docent en geldt als belangrijkste inspirator van het duo.

Wederopbouw
In 1953 vestigden de Hartsuykers zich in Nederland, aangetrokken door de moderne architectuur en de wederopbouw die er aan de gang was. De eerste jaren kenmerkten zich door kleinschalige opdrachten, maar vanaf de jaren zestig werden de opgaven groter. De twee kregen woningbouwopdrachten in onder meer Amsterdam en Arnhem.

Geïnspireerd door ontevredenheid over hun eigen woonsituatie ontwikkelde het echtpaar eigen woontypologieën. De atriumwoningen op Cannenburg in Amsterdam-Buitenveldert (1965) vormen hiervoor een belangrijk visitekaartje.

Tot de latere belangrijke woningbouwprojecten behoren het Keizershof in Arnhem (1974), woon-werkgebouw Woondok aan het Rotterdamse Schouwburgplein (1985) en ‘vrouwvriendelijke woningen’ in Almere Muziekwijk (1990).

“In de sociale woningbouw onderscheidden de Hartsuykers zich door alternatieve woningindelingen en nieuwe ruimtelijke oplossingen aan te dragen”, meldt de BONAS-biografie van de Hartsuykers.

“Kenmerkend zijn de woningen met een open ruimte in het midden, de zogenaamde patiowoningen en de rondloopwoningen, waarbij geen enkele muur op de buitenomtrek van het huis aansluit, vaak met keuken en natte cel in het midden. Vaak zijn kleine niveauverschillen en vides, voor een verticaal ruimtelijke werking, toegepast.”

Baanbrekend
In de stedenbouw waren de modellen Biopolis en Hydropolis baanbrekend, vanwege de radicaal vernieuwende uitgangspunten. Er werd niet uitgegaan van scheiding van functies, zoals in de jaren zestig gebruikelijk was, maar juist van integratie ervan. Een daarvan afgeleid voorbeeld is het seniorencentrum Zonnetrap (1975) te Rotterdam-Lombardijen.

“Parallel aan hun ideeëngoed, zoals vormgegeven in Biopolis, hebben zij de bewoning van deze groep senioren opgevat als een kleine stad. Voor de woningen betekende dat terassenbouw met voor iedere woning een eigen balkon”, meldt de BONAS-biografie.

“Voor de voorzieningen betekende dat het uitbreiden van het idee dienstencentrum tot een samenstelling van winkels, ateliers en kleine bedrijven die een stedelijke levendigheid in het gebouwencomplex zou bewerkstelligen. Op deze wijze zou het bejaardencentrum een ontmoetingsplek voor de eigen bewoners en die van de buurt kunnen worden.”

Luzia Hartsuyker-Curjel is 85 jaar geworden.

Trefwoorden

luzia hartsuyker-curjel enrico hartsuyker overlijden

1	Definitief ontwerp voor vernieuwing Centrale Bibliotheek Rotterdam is klaar dinsdag, 26 november
2	Een houten villa genesteld in het bos donderdag, 21 november
3	Bouw EDGE Coolsingel in Rotterdam officieel gestart maandag, 25 november
4	Happel Cornelisse Verhoeven presenteert ontwerp renovatie Algemene Rekenkamer donderdag, 21 november
5	Woongebouw MO*town Track 8 nabij station Sloterdijk opgeleverd dinsdag, 26 november

Gerelateerde nieuwsberichten

2011: De belangrijkste gebeurtenissen

23 december 2011

Video: Enrico Hartsuyker (1925-2013)

18 januari 2013

Andere nieuwsberichten

Team met MoederscheimMoonen en Felixx wint aanbesteding Insulindestraat Rotterdam

Gisteren, 17:18

MoederscheimMoonen Architects, Felixx en de ontwikkelaars GetYourKIKX en Sustain Real Estate Consultancy hebben als team de aanbesteding voor woningbouw gewonnen met het plan Via Insulae.

Woonzorggebouw van Bierman Henket met flexibele structuur

Gisteren, 16:00

In opdracht van woonzorgorganisatie Het Laar heeft BiermanHenket het gebouw Laarstede ontworpen, als uitbreiding van de bestaande locatie in Tilburg.

Definitief ontwerp voor vernieuwing Centrale Bibliotheek Rotterdam is klaar

Gisteren, 15:30

Het definitief ontwerp voor de nieuwe Centrale Bibliotheek in Rotterdam is klaar en zowel de omgevingsvergunning als de vergunning voor de warmte-koudeopslag in de bodem zijn definitief verleend. De vernieuwing start in het voorjaar van 2026.

Woongebouw MO*town Track 8 nabij station Sloterdijk opgeleverd

Gisteren, 15:15

Nabij station Amsterdam Sloterdijk is het door De Zwarte Hond ontworpen woongebouw MO*town Track 8 opgeleverd. Het complex telt 94 appartementen en heeft voorzieningen op de begane grond.

Nieuwbouw bij woningzoekers populairder dan bestaande bouw

Vandaag, 12:40

Nieuwbouw is bij woningzoekers populairder dan bestaande bouw, zowel wat betreft wijk als woning. De aanschaf van een nieuwbouwwoning kost wel veel tijd en energie.

Makelaars: impact bankroeten op leegstand in winkelstraat beperkt

Gisteren, 13:40

Het toenemende aantal faillissementen in de detailhandel zorgt vooralsnog niet voor een explosieve toename van de leegstand in de Nederlandse winkelstraat.

Madlener wil verbreding A27 bij Zeewolde als eerste opstarten

Gisteren, 10:37

De minister wil de uitbreiding van de A27 tussen Zeewolde en Eemnes als eerste van zeventien gepauzeerde projecten laten doorgaan.

Coalitiepartijen willen nieuw onderzoek naar Lelylijn

25 november, 2:31

Coalitiepartijen VVD, NSC en BBB willen een nieuw onderzoek dat de Lelylijn koppelt aan de inrichting van Nederland op de lange termijn en de bouw van nieuwe woningen.

Onderzoek: overwaarde koopwoning klimt tot gemiddeld 220.000 euro

25 november, 9:35

De gemiddelde overwaarde op een koopwoning in Nederland is verder gestegen door de aanhoudende stijging van de huizenprijzen. Dit zou blijken uit berekeningen van marktonderzoeker Calcasa.