‘Beeld negentiende-eeuwse architecten onjuist’

27 oktober 2009, 16:11

Het negatieve beeld van architecten uit de negentiende eeuw moet volgens NWO-onderzoeker Petra Brouwer bijgesteld worden. De architecten worden meestal bestempeld als 'ouderwets' omdat zij teruggrepen op oude stijlen. Maar deze bouwmeesters zagen dat juist als een vernieuwing, betoogt Brouwer.

,,Hun nieuwe kennis ondermijnde het eeuwenoude gezag van het klassieke schoonheidsideaal.” Brouwer promoveert vandaag aan de Vrije Universiteit.

Brouwer bestudeerde handboeken van architecten en geschiedenisboeken over de bouwkunst, en ontdekte dat er in de negentiende eeuw juist veel gebruik werd gemaakt van de nieuw verworven kennis van de natuurwetenschappen.

Architecten waren niet langer meer gebonden aan kennis die zij opdeden op de werkplaats, maar konden veel kennis uit boeken halen. Materialen werden in de handboeken van de negentiende eeuw bijvoorbeeld uitgebreid omschreven, mede dankzij nieuwe kennis van bijvoorbeeld geologie en biologie.

Een veelgehoorde kritiek op de negentiende-eeuwse architecten, is dat zij zich lieten sturen door nostalgie. Zij bouwden namelijk veel in neostijlen.

,,Brouwer laat echter zien dat de architecten juist op een hele vernieuwende manier te werk gingen met de bouwstijlen uit het verleden. Zij hielden niet langer vast aan de schoonheidsidealen uit de klassieke oudheid, maar gebruikten verschillende stijlen uit het hele verleden”, zegt het NWO.

Het vertekende beeld over de architecten wordt volgens Brouwer grotendeels bepaald door het beeld uit het laatste decennium van de 19de eeuw. De architecten die toen terugkeken op de afgelopen eeuw, zagen een veelheid aan bouwstijlen zonder een echte eigen stijl. Volgens hen was er juist in alle voorgaande eeuwen wel een eenduidige stijl geweest.

Volgens Brouwer stapten deze criticasters in een klassieke val. Het verleden wordt vaak als eenduidig gezien en het heden als complex. Het eenduidige beeld van het verleden is vaak echter niet meer dan het resultaat van selectieve geschiedschrijving.
Bron: NWO

Trefwoorden

nwo petra brouwer negentiende eeuw

1	Ruimtelijk kader voor verdichting Buikslotermeerplein in Amsterdam-Noord vastgesteld dinsdag, 17 december
2	Woongebouw Civic Architects vormt herkenningspunt langs Tolhuiskanaal vrijdag, 13 december
3	Ontwikkeling gebouwencomplex Amstel Vista bij Berlagebrug gestart vrijdag, 13 december
4	Maretoren voegt gemengd programma toe aan stationsgebied Leiden maandag, 16 december
5	Ga op zoek naar het jottum-gevoel! dinsdag, 17 december

Gerelateerde nieuwsberichten

Subsidie voor conserveren bouwtekeningen

3 juli 2008

Grootste Cuypers-overzicht ooit in het NAi

18 juli 2007

Architectuurhistoricus schrijft beste geschiedenisboek

22 oktober 2007

Andere nieuwsberichten

Groosman en Voids winnen selectie deelplan Beekhof in Stadsoevers Roosendaal

Vandaag, 12:29

Een samenwerkingsverband met Groosman en stedenbouwkundig bureau Voids is geselecteerd voor het deelproject Beekhof in de nieuwe wijk Stadsoevers in Roosendaal.

Stedenbouwkundige visie en beeldkwaliteitplan Rijnhaven in Alphen vastgesteld

Vandaag, 10:26

Het document is opgesteld door KAS architectuur & stedenbouw en BoschSlabbers en biedt de basis voor de transformatie van het industriële gebied naar een groen woon-werkgebied voor Alphen aan den Rijn.

Woonbuurt van Steenhuis Bukman vormt zuidwestelijke sluitstuk van Delftzicht

Gisteren, 15:28

Met het project Haringlocatie, ontworpen door Steenhuis Bukman Architecten, is tegen het centrum van Delft een duurzame en natuurinclusieve woonbuurt gerealiseerd.

Aftrap voor eerste buitenlands project Team V Architectuur

Gisteren, 12:26

Vorige week is de eerste steen gelegd voor de VDAB Loopbaancampus in Roeselare. Voor Team V Architectuur, dat het architectonisch ontwerp verzorgt, is dit het eerste project buiten Nederland.