Multifunctionele vergader- en ontvangstruimte
DSM is een van ’s werelds meest geavanceerde chemische en biotechnologische bedrijven. DSM is de grootste toeleverancier van de farmaceutische industrie wereldwijd en een van de grootste toeleveranciers van toonaangevende producenten op het gebied van voedingssupplementen, performance-materialen, industriële chemicaliën en agro-chemicaliën.
DSM (Dutch State Mines), zoals de naam zegt, voortkomend uit de vroegere Nederlandse Staatsmijnen, heeft sinds haar oprichting in 1902 ook een heel belangrijke rol in de economische en maatschappelijke ontwikkeling van Limburg vervuld. DSM heeft als chemisch- en biotechnologisch bedrijf grote verantwoordelijkheden m.b.t. het milieu en de potentiële risico’s van de biotechnologie. Deze milieuproblematiek en de invloed van DSM op haar omgeving c.q. de provincie Limburg en tegenwoordig ook op mondiaal niveau, heb ik als uitgangspunt genomen voor de conceptontwikkeling van deze vergader - en ontvangstruimte. De kamer wordt gebruikt voor vergaderingen en diners van vier tot twintig personen en voor korte feestelijke gebeurtenissen (zittend / staand) voor maximaal 30 personen en heeft dus naast een functionele ook een representatieve functie. Bij de herinrichting moest rekening gehouden worden met deze verschillende functies waarbij het meubilair in diverse opstellingen moest kunnen worden geplaatst.
In eerste instantie wilde ik met de computer bewerkte foto’s van de natuur rond DSM of het landschap rondom het hoofdkantoor als panorama op de wanden afbeelden. Alsof je door de muren heen kunt kijken naar het prachtige Limburgse landschap. Als basis voor de verschillende tafels wilde ik een koeltoren gebruiken die centraal in deze ruimte als een landmark uit het kamerlandschap oprijst. Verdere uitwerking van het concept riepen bij mij associaties op met Het Lam Gods van Jan & Hubert van Eyck. Dit bracht me op het idee het Lam Gods te bestuderen. Dit magistrale kunstwerk is uiteindelijk de basis en inspiratiebron voor mijn ontwerp geworden. Ik heb het als masterplan gebruikt en getracht een betekenisvolle 21ste eeuwse vertaling naar het interieur van deze vergader - en ontvangstruimte te maken. Het Lam Gods staat voor het gedachtegoed van de oude wereld. Ik heb het vergeleken met maar ook vertaald naar het gedachtegoed van de nieuwe wereld, de industriële en onze post-industriële geseculariseerde samenleving.
In het landschap dat is afgebeeld door de gebroeders van Eyck, de horizon met de kerktorens en het altaar, de kelk en de fontein, zag ik overeenkomsten, niet allen in beeld en vorm maar ook in betekenis. De gebroeders van Eyck geven de natuur en de materie tot in de kleinste details weer. Het hele kunstwerk is een lofzang op de schepping. Je wordt overweldigd door een diepe eerbied en zelfs huiver voor de natuur en de materie. De kijker wordt geraakt door het mysterie van de contemplatie. Dit was voor mij een belangrijk aanknopingspunt, aangezien ik een landschap als een panorama op de wanden wilde verbeelden. Ik wilde echter geen te letterlijke weergave van de natuur of vertaling van een landschap maken, maar liefst een actueel thema gebruiken dat tevens nauw verbonden is met DSM.
Aangezien DSM een biotechnologische tak heeft, waar de natuur op microscopisch niveau wordt gemanipuleerd, werd het idee geboren om microscoop- opnamen van bacteriën en enzymen te gebruiken. Op de wanden van de kamer is nu een panorama van een microscopische wereld gecreëerd, die bevolkt wordt door bacteriën en enzymen. Deze voor het oog onzichtbare micro organismen zijn door XY Dumb-office 2002 bewerkt tot een psychedelisch droomlandschap. Midden in deze ruimte staat de koeltoren, een prachtig, ingenieus gemaakt bouwwerk, dat je als symbool kunt zien voor de 20ste eeuwse industriële productie en voor de fabrieken van DSM in Geleen en de vroegere Staatsmijnen. Koeltorens zou je kunnen vergelijken met de kerktorens aan de horizon van het Lam Gods, symbool voor de middeleeuwse devotie, tevens zijn er overeenkomsten met de fontein op de voorgrond in het schilderij. De centraal geplaatste koeltoren is in deze ruimte eigenlijk een altaar maar meer nog een uitvergrote kelk of moderne graal, in die zin dat ze voorspoed en welvaart heeft gebracht als een hoorn des overvloeds. Boven de koeltoren of ‘kelk- altaar’ wilde ik een zon maken als een metaforisch of goddelijk symbool (de heilige geest in het Lam Gods). De symbolische betekenis van een zon weerspiegeld in een spiegel is wijsheid. Zodoende kwam ik op het idee het plafond met spiegels te bekleden en er een halve lichtgevende bol op te bevestigen die door de weerspiegeling een hele bol en stralende zon werd. Door het spiegelplafond werd de ruimte heel hoog en majestueus. Het ‘kelk-altaar’ en de zon geven de ruimte een bijna sacrale lading als een soort moderne zonnetempel. De mensen die zich in de ruimte bevinden worden net als de zon weerspiegeld in het plafond opdat ze wijze besluiten mogen nemen. Ook houd je mensen een spiegel voor in het licht van de wijsheid.
De ruimte zou een plek van bezinning kunnen zijn waar inzichten geboren kunnen worden die bijdragen aan een betere wereld met respect voor de natuur, de oorsprong en bron van ons bestaan.
Tafels
De ruimte wordt gebruikt voor vergaderingen en diners van 4 tot 20 personen en voor feestelijke gebeurtenissen zittend/staand voor maximaal 30 personen.
Als oplossing om de verschillende functies te kunnen vervullen heb ik 2 trompet vormige volumes ( in feite 2 kleine koeltorens) aan de grond bevestigd, als basis voor verschillende tafels.
Op deze koeltorens kunnen verschillende tafelbladen bevestigd worden :
Twee ronde tafelbladen met een diameter van 190 cm waar 8 personen per tafel aan kunnen zitten.
Twee trompet vormige opzetstukken die op de basis geplaatst een statafel vormen maar ook als lessenaar gebruikt kan worden bij toespraken of feestelijke gebeurtenissen.
Tenslotte twee grote tafelbladen van elk 300 cm lang en 150 cm breed, die aan elkaar gekoppeld een tafel vormen van 6 meter lang, geschikt voor 20 personen.
De grote tafelbladen kunnen ook los gebruikt worden. Bevestigd aan de koeltoren zijn ze traploos draaibaar rond hun middelpunt, en maken zo verschillende opstellingen mogelijk. De tafelbladen zijn van honingraat kunststof gemaakt waardoor ze licht en heel sterk zijn. De koeltorens en trompetvormige opzetstukken wilde ik van met polymeren versterkt beton maken, maar uit budgettaire overwegingen zijn deze nu van MDF gemaakt met een betonachtige finish.
Scheidingswand / deur
De L-vormige ruimte kan in tweeën worden gedeeld door een grote deur, die aan beide zijden is beplakt met een doorlopende fotoprint. Als de ruimte door een grote groep mensen gebruikt wordt staat de deur open, en kunnen de twee grote tafelbladen aan elkaar gekoppeld worden tot een tafel van 6 meter. In de meeste gevallen is deze deur echter dicht waardoor de ruimte kleiner en intiemer wordt, en dus beter geschikt is voor kleinere gezelschappen. Achter de gesloten deur kunnen dan de overige stoelen ( totaal 20 st) en tafelbladen opgeslagen worden.
De grote taatsdeur is van honingraat kunststof gemaakt met een doordeling c.q. scharnierpunt in het midden. Hierdoor kun je de deur in twee delen open klappen, anders is de draaicirkel te groot en moet de zon van het plafond verwijderd worden en de hele kamer leeggeruimd alvorens de deur te sluiten. Door de doordeling is dit niet nodig.
Wanden
Op de wanden zijn grote fotoprints aangebracht. Deze zijn met een speciale lijm op de wanden geplakt en vervolgens met een super matte lak afgewerkt. Hierdoor wordt het papier beschermd en ontstaan er geen lichtreflecties. Vervolgens zijn er aan de wanden 8 ronde gloeilampen in chromen fittingen aangebracht.
Plafond
Tegen het gehele plafond zijn grote panelen aangebracht beplakt met een nieuw spiegellaminaat (HPL). In deze panelen zijn gaten aangebracht met daarachter, terugvallend in de ruimte boven het plafond, halogeen spots.
Vloer
Op de vloer, naar wens van DSM, titaniumgrijze vloerbedekking die zorgt voor voldoende geluiddemping.
Stoelen
20 Little Tulips van Artifort, ontworpen door Pierre Paulin.
Opdracht
Catharien Romijn (curator kunstcollectie DSM) heeft in opdracht van Peter Elverding, president directeur van DSM, 3 ontwerpers gevraagd een ontwerp voor de representatieve ruimte te maken: Jurgen Bey, Ted Noten en Maurice Mentjens.
We kregen carte blanche, maar moesten wel rekening houden met het multi-functionele karakter van de ruimte.
Het Lam Gods
Op het grote middenpaneel van het Lam Gods zien we een altaar met daarop het Lam Gods en de kelk die gevuld wordt met het bloed van het Lam. Rond het altaar een grote weide en een uitgestrekt landschap met aan de horizon de kerktorens van een stad en op de voorgrond een fontein. Boven dit tafereel de heilige geest in de gedaante van een duif in een aureool dat de zon gelijkt. De gebroeders van Eyck geven de natuur tot in de kleinste details weer. De van Eyck’s als laatmiddeleeuwers deden dit om God en de schepping te eren. Het hele kunstwerk is een lofzang op de schepping. Je wordt overweldigd door een diepe eerbied en zelfs huiver voor de natuur en de materie. De kijker wordt geraakt door het mysterie van de contemplatie. Van Eyck bekijkt de materie niet uiterlijk. Het is alsof hij de oppervlakte wegneemt waarop het oog blijft hangen, en haar diepte blootlegt, waardoor men als het ware het wezen van de stof ontmoet. Daardoor ontheft zijn kunst zich ook hoog aan een louter documentair-fotografisch realisme, net zoals twee eeuwen later Johannes Vermeer dat zal doen, helemaal anders en toch gelijk.